این گوهر همواره در فرهنگهای مختلف الهام بخش بوده و از خواص سنگ زمرد نیز برای برخی بیماری ها نظیر صرع استفاده می شده و بطور کلی در گذشته از خواص زمرد به عنوان تجویز دارو استفاده می شد!
زمرد به معنای سبز است و نام آن از واژه یونانی “اسماراگودس (Smaragdos)” گرفته شده که برخی نیز می گویند از زبان فارسی نشات گرفته شده است. در گذشته کلیه بلورهای سبز رنگ را زمرد می خواندند. اولین اشاره به آن در ادبیات غربی، از ارسطو است.
او طرفدار بزرگ سنگهای قیمتی بوده و در مورد خواص سنگ زمرد نوشته است که همراه داشتن این گوهر، قدرت حضور در سخنرانی ها و در تجارت را افزایش می دهد، سبب پیروزی در دادرسی می شود، به حل و فصل پرونده ها کمک می کند و آرامش و تسلی خاطر می بخشد.
ارسطو همچنین درباره خواص سنگ زمرد اظهار داشت:
از میان سنگهای قیمتی بریل، سنگ زمرد از پیشینه تاریخی بالایی برخوردار است؛ شواهد فروش آن در بازارهای بابل در چهار هزار سال پیش از میلاد وجود دارد. این گوهرسنگ در طول بیش از شش هزار سال در اغلب فرهنگ های دنیا نظر یونان باستان و ایران منبع جاذبه و احترام بوده است.
این سنگ به دلیل زیبایی و قدرت معنوی در بین همه ادیان اصلی مقدس شمرده می شد رنگ سبز رنگی مقدس در فرهنگها و مذاهب مختلف نظیر اسلام بوده و حتی کلیسای کاتولیک نیز از آن به عنوان والاترین رنگ مذهبی یاد کرده است. از خواص زمرد از نظر فیزیکی نیز استفاده می شد و به سنگ مطالعه مشهور بود زیرا در گذشته قبل از اینکه عدسی و عینک بزرگنمایی کشف شود از نوع شفاف این گوهر برای مطالعه و دیدن اشیا کوچک استفاده می کردند.
آزتک ها و اینکاها (قبیله هایی در آمریکای جنوبی) آن را می پرستیدند و حتی از خواص سنگ زمرد از نظر دارویی بهره می بردند. بعد از تنزل تمدن اینکاها، معدن های این گوهرسنگ از یاد رفت تا اینکه با کشف معادن جدید در قرن 16 میلادی دوباره استخراج آن شروع شد.
در مصر قدیم نیز این گوهرسنگ نماد زندگی ابدی و هدیه ای از جانب خدای حکمت (Thoth) شمرده می شد و گوهر محبوب ملکه کلئوپاترا بود. در تورات نیز از زمرد به عنوان سنگ زیربنای شهر بیت المقدس یاد شده و بهمین دلیل نزد مردم بیت المقدس و قوم بنی اسرائیل احترام بالایی دارد.
اولین ذخایر کشف شده زمرد در جهان کدامند؟
از لحاظ تاریخی، اولین محل معروف، تعدادی معدن کنار دریای سرخ در مصر بود، معروف به معادن کلئوپاترا. بیشترین زمرد های استفاده شده در جواهرات قدیمی از این معادن به دست می آمدند. مکان این معادن در قرون وسطی کاملا گم شده بود.
این معادن تا سال ۱۸۱۸ مورد اکتشاف مجدد قرار نگرفته بودند، تا وقتی که کالیود از سوی نایب پادشاه مصر برای جستجوی آنها فرستاده شد و بالاخره معادن قدیمی را یافت: معادن در دامنه کوه های جبل سیکائیت و جبل زوبارا در اتباعی شمالی و موازی دریای سرخ هستند. در قرن 19 معدن معروف کلئوپاترا تقریبا تمام شد.
اولین نوع استخراج شده به دست مصریان به دوره بطلمیوسی (۳۳۰ – ۳۲۳ قبل از میلاد) باز می گردد، اما اشیایی پیدا شده است که به رامسس دوم (۱۳۰۰ قبل از میلاد) یا حتی قبل از آن بر می گردد. تصور می شود گنجینه های زمرد مغول، عثمانی و ایرانی از معادن خاوری به دست می آمدند که در واقع از پنج شیر افغانستان بوده است
این گوهرسنگ در کلمبیا، برزیل، روسیه و افغانستان یافت می شود.
بیشتر بلورهای آن دارای ناخالصی، ترکهای داخلی، کانی های میهمان و مایعات، حباب های گاز بوده و رنگ سنگ در صورت افزایش آنها مات می شود. گوهرشناسان این ناخالصی ها را “Jardin” یا باغچه می نامند. این ویژگی ها به ما کمک می کند تا بوسیله ابزار گوهرشناسی زمرد اصل را از نوع بدل و مصنوعی تشخیص دهیم.
خواص درمانی:
زمرد به طور کلی یک سنگ همه کاره است.برای درمان عوارض قلبی کارآمد و می تواند فشار خون،تصلب شرایین و ضعف کار کرد قلب را درمان کند.
برای از بین بردن انواع تب ها مفید بوده و معده،کلیه،کبد و پانکراس را تحت کنترل دارد و بر عملکرد تمامی غدد نفوذ دارد.
از زمرد در بهبود آنفلونزا،بی اشتهایی،سر درد،عوارض گلو،گرقتگی صدا و تهوع بهره میبرند.
این سنگ انقدر برای چشم مفید است که نقل است اولین عینک هارا از جنس زمرد ساخته اند.
ساختار بلوری:شش وجهی
ترکیبات شیمیایی:سیلیکات بریلیوم آلومنیوم
وزن مخصوص:2.71
ضریب شکست نوری:1/57-85
دو شکستی:0/006
جلا:شیشه ای
سختی:7.5
محدودیت خاصی برای تراش این گوهر مشخص نشده.